گزارش امروز:هرچه به پایان دولت یازدهم و انتخاب وزرای دولت دوازدهم نزدیک میشویم گمانهزنیها و پیشنهادات برای انتخاب اعضای کابینه آینده بیشتر میشود. عدهای از تغییرات گسترده سخن میگویند و برخی خواستار کمترین تغییرات در کابینه هستند.
این روزها از طرف برخی جریانات سیاسی فشارهایی به حسن روحانی وارد میشود تا بیشتر اعضای دولت یازدهم را برای دولت دوازدهم تغییر دهد. بعضیها به دنبال سهمخواهی هستند و برخی فکر میکنند که با تغییرات گسترده، کشور بهتر از چهار سال گذشته اداره خواهد شد. هرچند روحانی نشان داده چندان زیر بار فشار بیرونی نمیرود و کاری را که به صلاح کشور باشد انجام میدهد. درباره انتخاب کابینه هم باید به رئیسجمهور و مشاوراناش فرصت داد تا در آرامش، تیم مورد نظر خود را برای چهار سال آینده به مجلس شورای اسلامی معرفی کنند.
اما شاید بررسی دولتهای دودورهای در جمهوری اسلامی نشان دهد که با تغییرات گسترده در کابینه آیا اوضاع بهتر شده یا دولت دوم ضعیفتر از دولت قبلی خود کار کرده است؟ بعد از انقلاب اسلامی، میرحسین موسوی، اکبر هاشمیرفسنجانی، سیدمحمد خاتمی و محمود احمدینژاد توانستند دودوره کابینه به مجلس معرفی کرده و دولت را اداره کنند. در این میان دوره دوم موسوی (۱۶ تغییر) بیشترین و دوره دوم خاتمی (۵ تغییر) کمترین تغییر را نسبت به دوره قبل خود داشتهاند. همچنین دولت اول احمدینژاد (۸ تغییر) بیشترین و دولت دوم هاشمی (بدون تغییر) کمترین تغییرات را در طول دوران چهارساله خود تجربه کردهاند.
نگاهی به عملکرد این دولتها نشان میدهد که دولت هشتم (دوم خاتمی) با تغییرات کمی که نسبت به دولت هفتم (اول خاتمی) داشت عملکرد بهتری داشته و دولت دهم (دوم احمدینژاد) با ۱۵ تغییر نسبت به دولت نهم (اول احمدینژاد) عملکرد ضعیفتری داشته است. ضمن اینکه شرایط دولت چهارم (دوم موسوی) و تغییرات گسترده آن با توجه به دوران دفاع مقدس خاص به حساب میآید.
جداول زیر تغییرات چهار دولت دودورهای در جمهوری اسلامی ایران را در طول ۳۲ سال نشان میدهد:
* دولتهای سوم و چهارم: رئیسجمهور؛ آیتالله سیدعلی خامنهای، نخستوزیر؛ میرحسین موسوی
– ۵ تعییر در دولت سوم، ۱۶ تغییر از دولت سوم به چهارم، ۲ تغییر در دولت چهارم
ردیف | وزارتخانه | دولت سوم | دولت چهارم |
۱ | آموزش عالی | محمدعلی نجفی – ایرج فاضل | محمد فرهادی |
۲ | آموزشوپرورش | سیدعلیاکبر پرورش | سیدکاظم اکرمی – محمدعلی نجفی |
۳ | اطلاعات | محمد محمدیریشهری | محمد محمدیریشهری |
۴ | اقتصاد | حسین نمازی | محمدجواد ایروانی |
۵ | امور خارجه | علیاکبر ولایتی | علیاکبر ولایتی |
۶ | بازرگانی | حبیبالله عسگراولادی – حسن عابدیجعفری | حسن عابدیجعفری |
۷ | بهداشت | هادی منافی | سیدعلیرضا مرندی |
۸ | پست، تلگرافوتلفن | سیدمرتضی نبوی | سیدمحمد غرضی |
۹ | جهاد سازندگی | بیژن نامدارزنگنه | بیژن نامدارزنگنه |
۱۰ | دادگستری | سیدمحمد اصغری | حسن حبیبی |
۱۱ | دفاع | سرلشکر محمد سلیمی | سرتیپ محمدحسین جلالی |
۱۲ | راهوترابری | محمدهادی نژادحسینیان | محمد سعیدیکیا |
۱۳ | سپاه | محسن رفیقدوست | محسن رفیقدوست |
۱۴ | صنایع | سیدمصطفی هاشمیطبا | غلامرضا شافعی |
۱۵ | صنایع سنگین | بهزاد نبوی | بهزاد نبوی |
۱۶ | فرهنگوارشاد اسلامی | عبدالمجید معادیخواه – سیدمحمد خاتمی | سیدمحمد خاتمی |
۱۷ | کار | احمد توکلی | ابوالقاسم سرحدیزاده |
۱۸ | کشاورزی | محمد سلامتی | عباسعلی زالی |
۱۹ | کشور | سیدکمالالدین نیکروش – علیاکبر ناطقنوری | سیدعلیاکبر محتشمیپور |
۲۰ | مسکن | محمدشهاب گنابادی | سراجالدین کازرونی |
۲۱ | معادنوفلزات | حسین موسویانی – حسین نیلی | محمدرضا آیتاللهی |
۲۲ | نفت | سیدمحمد غرضی | غلامرضا آقازاده |
۲۳ | نیرو | حسن غفوریفرد | محمدتقی بانکی – بیژن نامدارزنگنه |
* دولتهای پنجم و ششم: رئیسجمهور؛ آیتالله اکبر هاشمیرفسنجانی، معاون اول؛ حسن حبیبی
– ۲ تغییر در دولت پنجم، ۹ تغییر از دولت پنجم به ششم، هیچ تغییر در دولت ششم
ردیف | وزارتخانه | دولت پنجم | دولت ششم |
۱ | آموزش عالی | مصطفی معین | محمدرضا هاشمیگلپایگانی |
۲ | آموزشوپرورش | محمدعلی نجفی | محمدعلی نجفی |
۳ | اطلاعات | علی فلاحیان | علی فلاحیان |
۴ | اقتصاد | سیدمحسن نوربخش | مرتضی محمدخان |
۵ | امور خارجه | علیاکبر ولایتی | علیاکبر ولایتی |
۶ | بازرگانی | عبدالحسین وهاجی | یحیی آلاسحاق |
۷ | بهداشت | ایرج فاضل – رضا ملکزاده | سیدعلیرضا مرندی |
۸ | پست، تلگرافوتلفن | سید محمد غرضی | سید محمد غرضی |
۹ | تعاون | غلامرضا شافعی | غلامرضا شافعی |
۱۰ | جهاد سازندگی | غلامرضا فروزش | غلامرضا فروزش |
۱۱ | دادگستری | محمداسماعیل شوشتری | محمداسماعیل شوشتری |
۱۲ | دفاعوپشتیبانی نیروهایمسلح | اکبر ترکان | محمد فروزنده |
۱۳ | راهوترابری | محمد سعیدیکیا | اکبر ترکان |
۱۴ | صنایع | محمدرضا نعمتزاده | محمدرضا نعمتزاده |
۱۵ | صنایع سنگین | محمدهادی نژادحسینیان | محمدهادی نژادحسینیان |
۱۶ | فرهنگوارشاد اسلامی | سیدمحمد خاتمی – علی لاریجانی | سیدمصطفی میرسلیم |
۱۷ | کار | حسین کمالی | حسین کمالی |
۱۸ | کشاورزی | عیسی کلانتری | عیسی کلانتری |
۱۹ | کشور | عبدالله نوری | علیمحمد بشارتی |
۲۰ | مسکن | سراجالدین کازرونی | عباس آخوندی |
۲۱ | معادنوفلزات | حسین محلوجی | حسین محلوجی |
۲۲ | نفت | غلامرضا آقازاده | غلامرضا آقازاده |
۲۳ | نیرو | بیژن نامدارزنگنه | بیژن نامدارزنگنه |
* دولتهای هفتم و هشتم: رئیسجمهور؛ حجتالاسلام والمسلمین سیدمحمد خاتمی، معاون اول؛ حسن حبیبی (دولت هفتم) – محمدرضا عارف (دولت هشتم)
– ۵ تغییر در دولت هفتم، ۵ تغییر از دولت هفتم به هشتم، ۴ تغییر در دولت هشتم
ردیف | وزارتخانه | دولت هفتم | دولت هشتم |
۱ | آموزش عالی (علوم) | مصطفی معین | مصطفی معین – جعفر توفیقی |
۲ | آموزشوپرورش | حسین مظفر | مرتضی حاجی |
۳ | اطلاعات | قربانعلی درینجفآبادی – علی یونسی | علی یونسی |
۴ | اقتصاد | حسین نمازی | طهماسب مظاهری -سیدصفدر حسینی |
۵ | امور خارجه | سیدکمال خرازی | سیدکمال خرازی |
۶ | بازرگانی | محمد شریعتمداری | محمد شریعتمداری |
۷ | بهداشت | محمد فرهادی | مسعود پزشکیان |
۸ | پست (ارتباطات) | محمدرضا عارف – سیداحمد معتمدی | سیداحمد معتمدی |
۹ | تعاون | مرتضی حاجی | علی صوفی |
۱۰ | جهاد سازندگی | محمد سعیدیکیا – (انحلال) | – |
۱۱ | جهاد کشاورزی | – | محمود حجتی |
۱۲ | دادگستری | محمداسماعیل شوشتری | محمداسماعیل شوشتری |
۱۳ | دفاعوپشتیبانی نیروهایمسلح | دریابان علی شمخانی | دریابان علی شمخانی |
۱۴ | راهوترابری | محمود حجتی – رحمان دادمان | احمد خرم – محمد رحمتی |
۱۵ | صنایع | غلامرضا شافعی – (انحلال) | – |
۱۶ | صنایعومعادن (ادغام) | – | اسحاق جهانگیری |
۱۷ | معادنوفلزات | اسحاق جهانگیری – (انحلال) | – |
۱۸ | فرهنگوارشاد اسلامی | عطاءالله مهاجرانی – احمد مسجدجامعی | احمد مسجدجامعی |
۱۹ | کار | حسین کمالی | سیدصفدر حسینی – ناصر خالقی |
۲۰ | کشور | عبدالله نوری – عبدالواحد موسویلاری | عبدالواحد موسویلاری |
۲۱ | مسکن | علی عبدالعلیزاده | علی عبدالعلیزاده |
۲۲ | نفت | بیژن نامدارزنگنه | بیژن نامدارزنگنه |
۲۳ | نیرو | حبیبالله بیطرف | حبیبالله بیطرف |
* دولتهای نهم و دهم: رئیسجمهور؛ محمود احمدینژاد، معاون اول؛ پرویز داودی (دولت نهم)، محمدرضا رحیمی (دولت دهم)
– ۸ تغییر در دولت نهم، ۱۵ تغییر از دولت نهم به دهم، ۵ تغییر در دولت دهم
ردیف | وزارتخانه | دولت نهم | دولت دهم |
۱ | آموزشوپرورش | محمود فرشیدی – علیرضا علیاحمدی | حمیدرضا حاجیبابایی |
۲ | ارتباطات (و فناوریاطلاعات) | محمد سلیمانی | رضا تقیپور – محمدحسن نامی |
۳ | اطلاعات | غلامحسین محسنیاژهای | حیدر مصلحی |
۴ | اقتصاد | داود دانشجعفری – سیدشمسالدین حسینی | سیدشمسالدین حسینی |
۵ | امور خارجه | منوچهر متکی | منوچهر متکی – علیاکبر صالحی |
۶ | بازرگانی | مسعود میرکاظمی | مهدی غضنفری |
۷ | بهداشت | کامران باقریلنکرانی | مرضیه وحیددستجردی – محمدحسن طریقتمنفرد |
۸ | تعاون | محمد ناظمیاردکانی – محمد عباسی | محمد عباسی – (انحلال) |
۹ | تعاون، کار و رفاهاجتماعی (ادغام) | – | عبدالرضا شیخالاسلامی – اسدالله عباسی |
۱۰ | رفاه | عبدالرضا مصری | صادق محصولی – (انحلال) |
۱۱ | جهاد کشاورزی | محمدرضا اسکندری | صادق خلیلیان |
۱۲ | دادگستری | جمال کریمیراد – غلامحسین الهام | سیدمرتضی بختیاری |
۱۳ | دفاعوپشتیبانی نیروهایمسلح | سرتیپ مصطفی محمدنجار | سردار احمد وحیدی |
۱۴ | راهوترابری | حمید بهبهانی | حمید بهبهانی -( انحلال) |
۱۵ | راهوشهرسازی (ادغام) | – | علی نیکزاد |
۱۶ | صنایعومعادن | علیرضا طهماسبی – علیاکبر محرابیان | علیاکبر محرابیان – (انحلال) |
۱۷ | صنعت، معدنوتجارت | – | مهدی غضنفری |
۱۸ | علوم، تحقیقاتوفناوری | محمدمهدی زاهدی | کامران دانشجو |
۱۹ | فرهنگوارشاد اسلامی | محمدحسین صفارهرندی | سیدمحمد حسینی |
۲۰ | کشور | مصطفی پورمحمدی – علی کردان – صادق محصولی | مصطفی محمدنجار |
۲۱ | مسکن | محمد سعیدیکیا | علی نیکزاد – (انحلال) |
۲۲ | نفت | کاظم وزیریهامانه – غلامحسین نوذری | مسعود میرکاظمی – رستم قاسمی |
۲۳ | نیرو | پرویز فتاح | مجید نامجو |
۲۴ | ورزشوجوانان | – | محمد عباسی |
باید منتظر ماند و دید با توجه به تجربه گذشته، آیا حسن روحانی در دولت آینده خود دست به تغییرات گسترده میزند یا با حفظ بدنه اصلی دولت یازدهم تنها در نقاطی که نقطه ضعف وجود داشته تغییرات اعمال میشود؟ تجربه نشان داده که تغییرات وسیع در کابینه بیش از آنکه نفعی داشته باشد باعث افت کیفیت کابینه بعدی میشود و تا وزرا بخواهند با شرایطشان آشنا شوند دوران چهارسالهشان سرآمده و باید کلید وزارتخانه را تحویل دیگری دهند پس بهتر است در وزارتخانههایی که عملکرد قابل قبولی داشتهاند برنامههای چهارسال گذشته با توجه به تجربیات کسبشده با کیفیت بهتری پیگیری شود و تنها وزرایی که نتوانستهاند برنامههای موردنظر رئیسجمهور را عملی کنند جای خود را به تازهنفسها بدهند.
انتهای پیام/////////////////