گزارش آنلاین :در یک دهه اخیر هر آنچه فکر کنید بر سر فیلمهای افتتاحیه آمده؛ از لغو نشست خبری تا غیبت بازیگران و طعم تلخ و شیرین فیلمها که همگی حال و هوای ۱۰ روز آتی جشنواره را دچار فراز و نشیب کردهاند.
به گزارش خبرنگار گزارش آنلاین، روز نخست جشنواره فیلم فجر علاوه بر تب و تاب آغاز رویدادی مهم، سمت و سوی جشنواره را نیز مشخص میکند. فارغ از آنچه در روند اجرایی جشنواره وجود دارد و امری طبیعی است، فیلمهای روز نخست جشنواره از اهمیت مضاعفی نسبت به باقی روزها برخوردارند. فیلم های روز نخست هم میتوانند در تنور شور و هیجان جشنواره بدمند و آن را در نظر مخاطبان خارج از خانه جشنواره، پرشورتر جلوه دهند و هم میتوانند خاکستری بر آتش جشنواره ریخته و آن را از رمق بیندازند.
از این رو و با توجه به اینکه چند سالی است فیلمها با قرعهکشی انتخاب میشوند و سلیقه شخصی و محتوایی در انتخاب فیلمهای روز اول دخیل نیست، حال و هوای فیلمهای اکران شده در روز نخست و خصوصا فیلم افتتاحیه، اهمیت زیادی برای جشنواره و مخاطبانش دارد. از گونه تا بازیگران و کارگردان فیلم نخست در نگاه مخاطب مهم جلوه میکند و میتواند انگیزه او را برای دنبال کردن جشنواره بیشتر کند.
ترکیب شفیعی و افشار پیشتر به «مادرانه» و «کیمیا» منجر شد و حالا سومین همکاری آنها قرار است آغازگر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر باشد
امسال چهل و سومین جشنواره فیلم با فیلمی دفاع مقدسی افتتاح میشود. «صیاد» به کارگردانی جواد افشار که علی سرابی در نقش شهید صیاد شیرازی و همسرش مارال بنیآدم در نقش همسر شهید در این فیلم ایفای نقش میکنند. افتتاح جشنواره با یک فیلم از این گونه میتواند واکنش های متفاوتی به همراه داشته باشد. فیلمی که کارگردان آن دو فصل از سریال «گاندو» را در کارنامه دارد و از سال ۸۷ و پس از فیلم «کلبه»، فیلم دیگری در کارنامه نداشته و بیشتر با تلویزیون همکاری داشته است.
در کنار او محمدرضا شفیعی در قامت تهیهکننده قرار دارد که او نیز آخرین بار سه سال پیش با «ضد» در جشنواره حضور داشت. ترکیب شفیعی و افشار پیشتر به «مادرانه» و «کیمیا» منجر شد و حالا سومین همکاری آنها قرار است آغازگر چهل و سومین جشنواره فیلم فجر باشد. نقطه پایانی بر دوری ۱۶ ساله افشار از سینما و نقطه شروعی بر چهل و سومین دوره جشنواره فیلم فجر در دولت وفاق ملی.
فیلم رنگارنگی که به روز نخست رنگ نداد
جشنواره سال گذشته با محصول مشترک ایران و بنگلادش آغاز شد. «دروغهای زیبا» فیلمی به کارگردانی مرتضی آتش زمزم بود که بازیگران بنگلادشی داشت و آنچنان که باید و شاید نتوانست نظر اهالی رسانه و منتقدان را در روز نخست جشنواره جلب کند. با آنکه به نظر میرسید حضور بازیگران بنگلادشی در نشست خبری و جریان پرسش و پاسخ اهالی رسانه میتواند تنور جشنواره با اکران این فیلم گرم کند اما این اتفاق نیفتاد و روز نخست جشنواره چهل و دوم با فیلمی متوسط در قصه، کارگردانی و محتوا آغاز شد.
دورهای که با هیچ فیلمی افتتاح نشد
دوره چهل و یکم به سبب شرایط سیاسی و اجتماعی کشور با حواشی همراه بود. از عدم همراهی برخی هنرمندان تا فیلمهایی که از حضور در جشنواره منصرف شدند. این اتفاق در روز نخست نیز خود را نشان داد و جشنواره در نخستین سانس عملا با هیچ فیلمی افتتاح نشد. سانس اول که ساعت ۱۶ ترتیب داده شده بود، خالی بود و جشنواره رسما از ساعت ۱۹ آغاز به کار کرد. فیلم سانس دوم در این دوره، «شماره ۱۰» به کارگردانی حمیدزرگرنژاد بود. زرگرنژاد امسال با «شمال از جنوب غربی» به جشنواره آمده است.
از غیبت هنرمدان تا لغو نشست خبری؛ ۱۰ سال و ۱۰ فیلم افتتاحیه با حواشی همیشگی
جشنوارهای که با توجیه شروع شد
جشنواره با یک فیلم بیوگرافی و در گونه ورزشی در سال ۱۴۰۰ آغاز شد. «بیرو» به کارگردانی مرتضی عباس میرزایی درباره زندگی علیرضا بیرانوند دروازه بان تیم ملی فوتبال بود که با استقبال نسبتا کمی در همان روز افتتاحیه مواجه شد. شرایط کرونایی آن روزها نیز بر حضور عوامل در نشست خبری اثر گذاشت و عوامل نیز با ابراز اینکه این فیلم جزو معدود فیلمها در ژانر ورزشی است و طبیعی است که با بی مهری مواجه شود، رویه توجیه را از همان روز نخست در جشنواره بنانهادند.
خلوتترین افتتاحیه!
نخستین روز جشنوراه سی و نهم، حول محور غیبت مرحوم علی انصاریان گذشت. عدم حضور او به دلیل بیماری کرونا در نشست خبری فیلم افتتاحیه یعنی «رمانتیسم عباد و طوبی»، به چشم اهالی رسانه آمد و مدام میان صحبتها به جای خالی او اشاره شد.
«رمانتیسم عباد و طوبی» دومین فیلم کاوه صباغ زاده بود و بسیاری از اهالی رسانه را با ذهنیت فیلم پیشین خود یعنی «ایتالیا ایتالیا» به سالن رسانهها کشانده بود. البته که فیلم افتتاحیه نظر منتقدان را تاحدودی جلب کرد اما ۲ نامزدی بدون جایزه داشت. نخستین روز جشنواره سی و نهم خلوتترین روز در میان افتتاحیه های جشنواره را تجربه کرد.
طعم تلخ فیلم افتتاحیه جشنواره سی و هشتم
سامان سالور که پس از «گردن زنی» نامش بیشتر بر سر زبان ها افتاد، در جشنواره سی و هشتم اولین کارگردانی بود که در خانه رسانه ها حضور یافت. «سه کام حبس» فیلمی تلخ بود که تب و تاب خاصی را پس از اکران به خانه رسانه اضافه نکرد.
نشست خبری آن با تمجید سالور از دو بازیگر اصلی فیلم یعنی پریناز ایزدیار و محسن تنابنده ادامه یافت. فیلم افتتاحیه این دوره ۴ نامزدی بدون دریافت جایزه داشت.
آخرین دورهای که یک مستند آغازگر جشنواره بود
در این دوره هنوز فیلمهای کوتاه و مستند در کنار فیلمهای داستانی بلند جشنواره قرعهکشی میشدند. در دوره سی و هفتم قرعه به «خانهای برای تو» افتاد؛ این دوره به همراه دوره سی و چهارم، تنها ادواری در ۱۰ سال اخیر هستند که جشنواره با یک فیلم مستند شروع میشود.
حواشی اما پس از اکران این مستند آغاز شد؛ چراکه فیلم «تختی» به سانس دوم روز اول نرسید و فیلم «معکوس» ساخته پولاد کیمیایی جایگزین آن شد. جابهجایی زمان فیلمها موجب معطلی اصحاب رسانه شد که حواشی آن دامن حال و هوای کلی روز نخست جشنواره را گرفت.
روز نخستی که با «فیلشاه» رنگ گرفت
به نظر میرسد ناف اکران درام های اجتماعی در روز نخست، با جشنواره فیلم فجر گره خورده باشد. «کامیون» نخستین فیلم جشنواره سی و ششم بود که دیرتر از زمان مقرر شده اکران شد اما حاشیه خاصی نداشت. آنچه به روز نخست این دوره رنگ و بویی بخشیده بود، انیمیشن «فیلشاه» بود که عوامل آن با تصویر ماکت فیلشاه در خانه رسانه حضور پیدا کردند و حال و هوایی ویژه به روز نخست بخشیدند.
در دوره سی و پنجم ادغام فیلم های نگاه نو و سودای سیمرغ در این دوره سبب شد فیلم «مادری» به کارگردانی رقیه توکلی اولین فیلمی باشد که در این دوره به نمایش درمیآید.
سانس اول؛ پر از خالی
سالن اکران مستند «اهالی خیابان یک طرفه» به عنوان فیلم افتتاحیه فجر۳۴ به قدری خالی بود که کسی تصور نمیکرد که این فیلم، فیلم افتتاحیه جشنواره فجر باشد. هرچند باز جشنواره بر عهد خود ماند و تا دوره سی و هفتم فیلم های مستند را از اکران اصلی جدا نکرد.
تنها فیلمی که در روز نخست حال و هوای جشنواره را تغییر داد، «نیمه شب اتفاق افتاد» بود که شاعرانگی آن شور متفاوتی به روز نخست جشنواره بخشید.
از لغو نشست خبری تا فیلمی که گران تمام شد
نخستین روزِ سی و سومین دوره جشنواره فیلم فجر در حالی با نمایش فیلم «قول» آغاز شد که با غیبت محمدعلی طالبی، نخستین نشست نقد و بررسی جشنواره لغو شد اما شاید اتفاق مهمتر در روز نخست، ارزیابیهای نهایی درباره گرانترین فیلم حاضر در بخش رقابتی این رویداد بود که ظاهراً «مزار شریف» با بیشترین هزینه تولید، صدرنشین بود.